Bij het maken van een legpuzzel met ‘De Nachwacht’ als afbeelding lijkt elk stukje even donker getint, zodat het maken van zo’n complex werk in barokstijl nog meer geduld vereist.
Dit schuttersstuk portretteert een Amsterdams schutterscompagnie uit de 17e eeuw in vol ornaat, een ceremonieel gezelschap in een hiërarchische structuur met een niet onaanzienlijke politieke invloed. Gewichtige personen die voor hun beeltenis hadden betaald, de een wat meer dan de ander. Het geheel wekt de indruk van een dynamisch ogende momentopname, een scène uit een toneelstuk, waarbij ieder zijn rol speelt.
Rembrandt hield het schilderij tamelijk donker, waarin realisme en symboliek vakkundig zijn gecombineerd in een meesterlijke integratie van beweging, licht en kleur, in harmonie gebracht door een fijnzinnig patroon van clair-obscur, afwisseling van licht en donker.
Het kunstwerk is van onschatbare waarde met als eigenaar de gemeente Amsterdam, waarvan het Rijksmuseum het eeuwigdurende bruikleen geniet.
De constructie uit loonaangiften van de ‘Polis administratie’ als statistische bron is ook net een legpuzzel, maar dan van honderdtwintig miljoen stukjes. Daarbij heeft elk deeltje een gewicht om het evenwicht van het geheel te waarborgen en het ene net iets meer weegt dan het andere, afhankelijk van de toegekende arbeidsduur. Deze jaarlijkse bron heeft een directe relevantie voor het sociaal economisch onderzoek. Bovendien het ontstaan van dit statistische werk aan het begin van de 21e eeuw geniet veel aanzien binnen de academische gemeenschap. We moeten ons daarbij wel realiseren dat het Rijk uw data ook in bruikleen heeft, waarvoor niet in geld betaald kan worden, maar dat het wel als een meesterwerk wordt beheerd.
Auteur:
R.F. Daceri