De schilder zelf, iets verwijderd van het schilderij aan het werk, wil ons duidelijk maken dat dit voor hem een bijzondere opdracht is. Wij, de toeschouwers kunnen niet zien wat hij aanbrengt op het doek direct voor hem. Maar omgekeerd ontvangt de blik van de schilder daar buiten het schilderij evenveel modellen als toeschouwers.Worden we gezien, of zien we zelf ? Het bijzondere van dit schilderij zit in de afbeelding van het echtpaar dat weerkaatst wordt in de spiegel op het centrale punt. Zij zijn de hoofdpersonen en hebben een directe relatie met het kleine prinsesje in het midden. Het kan niet anders, dan dat die toeschouwers de ouders van dit meisje zijn: koning Philips IV en zijn vrouw Marianna.
Voor velen bepaalt een cijfer de gemeten en vastgestelde waarheid. Dit is het en niet anders. Dat kan dan wel zo zijn, maar is alles wat je ziet of denkt te zien dan wel zo echt ? Bij het beoordelen van statistisch materiaal is het nu eenmaal nodig om achter de cijfers kijken, te relativeren.
Zo zal dit mysterieuze meesterwerk uit de zeventiende eeuw van de Spaanse schilder Velásquez ons altijd laten gissen wat hij werkelijk aan het schilderen is. Maar we krijgen wel een voorstelling van wat hij werkelijk waarneemt. En gelukkig kunnen wij die waarneming, dankzij de kunstzinnig aangebrachte spiegel, verifiëren.
Auteur:
R.F. Daceri